Μετά κάποια τις DC έπρεπε να γυρίσω σε κάποια της Marvel. Τι καλύτερο, λοιπόν, μετά τις δύο αποτυχίες της Warner να πάμε στις δύο επιτυχίες της Columbia; Και την μια στραβοτιμονιά μετέπειτα, βέβαια! Αυτή όμως είναι για άλλη φορά. Τι να πεις για το πρώτο Spider-Man του Sam Raimi; Τι να πεις δηλαδή που να μην έχει ειπωθεί τόσο καιρό μετά; Για ακόμα μια φορά έχουμε να κάνουμε με μια ταινία που άνοιξε τον δρόμο στο MCU. Όπως και με τα πρώτα X-Men και τον Blade έτσι και εδώ έχουμε μια δημιουργία που έδειξε στο Hollywood ότι οι μεταφορές SuperHeroes στον κινηματογράφο έχουν πολύ “ψωμί”. Είτε μιλάμε για καλές ταινίες, είτε για κακές. Αυτές οι ταινίες άρχισαν ένα trend που ακόμα και σήμερα συνεχίζει, ευτυχώς ή δυστυχώς.
Γενικώς, Γενικά:
Παλιά ταινία, πολλά τα spoilers! Αν δεν την έχετε δει μέχρι τώρα προσοχή!!
Εδώ η ιστορία είναι απλή. Έχουμε το βασικό origin story του Spider-Man. Μαθαίνουμε τον Peter. Μαθαίνουμε τους γύρω του. Και τέλος μαθαίνουμε τον εχθρό και τις περιπέτειες που ο Spider-Man θα έχει εναντίον του. Για να αρχίσω να πλάθω τα εγκώμια της ταινίας ας πούμε για αρχή ότι όλα τα παραπάνω τα κάνει πολύ καλά για μια δημιουργία, “μόνο”, δύο ωρών. Αυτό είναι κάτι που με κάνει να νευριάζω ακόμα πιο πολύ με όλους αυτούς που λένε πόσο ωραίο είναι το Snyder’s Cut της JL για όλα τα καλά που ο σκηνοθέτης κάνει εκεί σε τέσσερις ώρες… Anyway, έχω πει γι’ αυτό πάμε παρακάτω.
Μαθαίνουμε τον κόσμο που ο Peter ζει μέσα από τα δικά του λόγια και σκέψεις. Εδώ ο Raimi ίσως να ήθελε να περάσει το “συννεφάκια” που έχουν τα comics. Κάποιες φορές μέσα στην ταινία έχουμε τον Peter να μιλάει σε εμάς σαν να γνωρίζει ότι είναι σε ταινία. Αυτές είναι ειδικότερα η αρχή και το τέλος της. Έτσι ο σκηνοθέτης μας βοηθάει να μπούμε στο μυαλό του Peter και αυτό δίνει πολύ καλή εξήγηση για κάποιες αποφάσεις που παίρνει ο έφηβος/εικοσάχρονος (ίσως) Peter.
Έχουμε το κλασικό, και πολύ κοντά στα αρχικά comics, του geek Peter που κανείς δεν τον προσέχει στο σχολείο και ο ίδιος έχει κόλλημα με την ωραία γειτόνισσα και συμμαθήτρια του Mary Jane. Έτσι από μία αρχή βλέπουμε την κοκκινομάλλα αγάπη του Spider-Man μέσα στην ταινία. Αν και όλα τα άλλα είναι πολύ κοντά στο κλασικό origin αυτό είναι λίγο διαφορετικό. Αν δεν γνωρίζετε να σας πω ότι η MJ ήρθε στη ζωή του Spider-Man πολύ μετά μέσα στα χρόνια. Εγώ προσωπικά, που έχω μεγαλώσει με τη σειρά cartoon του ‘90, δεν είχα κανένα πρόβλημα με αυτό.
Ο πρώτος Κινηματογραφικός Spider-Man:
Η ζωή του Peter αλλάζει όταν μια ραδιενεργή αράχνη τον τσιμπάει και τον κάνει αυτό που όλοι ξέρουμε. Εντάξει, εντάξει, δεν θα μιλήσω για το χιλιοπαιγμένο origin story. Ξέρουμε, “with great power comes great responsibility”! Το σενάριο εδώ μας δείχνει αρκετά καλά τις φάσεις που ο πρωταγωνιστής μας περνάει. Καταλαβαίνουμε τις αλλαγές στη ζωή του Spider-Man και τι είναι αυτό που τον οδηγεί τελικά να γίνει ο ήρωας που όλοι ξέρουμε. Όπως έχω πει και άλλες φορές με πειράζει λίγο όλο αυτό το “σχολικό μπούλινγκ” που βλέπουμε και εδώ. Με αυτό εννοώ ότι το έχω ψιλοβαρεθεί πια. Βέβαια πρέπει να σκεφτούμε και πότε βγήκε αυτή η ταινία όποτε το προσπερνάω.
Η ζωή τα “φέρνει έτσι” και ο Peter τελικά γνωρίζεται καλύτερα με τη MJ και ο έρωτας του γι’ αυτήν μεγαλώνει. Εκεί κάπου όμως έρχεται και ο κολλητός του φίλος Harry Osborn, ακόμα ένας γνωστός χαρακτήρας. Η ταινία παίζει πολύ ωραία με αυτό το τρίγωνο φιλίας και έρωτα. Κάποια πραγματάκια ίσως μπορείς να πεις ότι είναι λίγο κλισέ αλλά και πάλι, (σχεδόν) είκοσι χρονών ταινία έχουμε. Δεν μας πείραζαν τόσο πολύ αυτά παλιά.
Περιπλέκοντας ακόμα πιο πολύ το κουβάρι ο Raimi επιλέγει να βάλει ως πρώτο villain στον κινηματογραφικό Spider-Man τον Green Goblin. Εδώ κάπου να πω ότι ο σκηνοθέτης είχε (και μάλλον έχει 🤷♂️) μεγάλη αγάπη για τους παλιούς κλασικούς εχθρούς του Spider-Man. Είχε ακουστεί ότι η Columbia από τότε τον πίεζε να βάλει τον Venom κάπως μέσα στην ταινία αλλά αυτός επέλεξε, σωστά, να πάει με κάτι το παλιό.
Green Goblin a.k.a. Willem Dafoe!
Σήμερα μπορεί ο Green Goblin να είναι κάτι σαν ο arch enemy του Spider-Man αλλά τότε δεν μπορώ να πω ότι ήταν και ο πιο δημοφιλής εχθρός του. Από τα comics όμως ακόμα ήταν ένα εχθρός που έπαιζε με τους αναγνώστες. Με αυτό θέλω να πω, ότι ήταν ένας από τους πρώτους, αν όχι ο πρώτος, που έμαθε την ταυτότητα του Spider-Man πολύ πριν οι αναγνώστες του comic μάθουν τη δική του. Έτσι δεν ήταν μόνο ο Spider-Man που έψαχνε για τον κακό του αλλά και αυτοί που απολάμβαναν τις περιπέτειες του.
Στην ταινία κάτι τέτοιο δε γίνεται. Από την αρχή ξέρουμε ποιος είναι ο Goblin και αυτό είναι κάτι που βοηθάει την κατάσταση θα μπορούσα να πω. Βοηθάει τόσο την ηθοποιία του Willem Dafoe όσο και με εμάς για να καταλάβουμε κάποια πράγματα για τον villain. Αυτό όμως δεν συμβαίνει με τον Spider-Man. Ο πρωταγωνιστής μας δεν ξέρει ότι ο Norman Osborn είναι κάτω από τη μάσκα. Από την άλλη ο Green Goblin μαθαίνει για τον Peter και αυτό οδηγεί σε ένα πολύ καλό τελικό μέρος της ταινίας.
Εκεί έχουμε την διάσημη σκηνή όπου ο Spider-Man πρέπει να διαλέξει ανάμεσα στον έρωτα του ή στο να σώσει κάποιους που τον έχουν ανάγκη. (Βέβαια στο comic γίνεται μέ άλλη “αγάπη” του Spidey αλλά αυτό είναι άλλη ιστορία!) Έχουμε όμως και την πολύ καλή αποτύπωση του πόσο επικίνδυνο είναι για τους villains να ξέρουν τον άνθρωπο πίσω από τη μάσκα. Επικίνδυνο όχι για τον ίδιο αλλά για τους γύρω του. Έτσι ο δημιουργός θέλει να μας περάσει το ωραίο συναίσθημα των Marvel comics, όπου οι ήρωες πρώτα είναι άνθρωποι και μετά ήρωες. Έτσι και ο Spider-Man πρέπει να κρύψει την ταυτότητα του γιατί οι άνθρωποι γύρω από τον Peter είναι που πρέπει να προστατευθούν πρώτα.
Διαμάχες, με και χωρίς τις Μάσκες:
Μου άρεσε όλο αυτό το σκηνικό με τους βασικούς χαρακτήρες και τις συνδέσεις τους. Έτσι δημιουργούνται πολύ ωραίες και περίπλοκες καταστάσεις μεταξύ τους. Είτε φορούν τις μάσκες τους, είτε όχι. Καθώς όμως είμαι “τρελός” γενικά όμως να πω επίσης ότι δεν μου άρεσε και τόσο που όλοι οι βασικοί χαρακτήρες έχουν κάποια σύνδεση μεταξύ τους! Δηλαδή είναι λίγο σαν η μάχη Spider-Man και Green Goblin, που μαζί τους παρασύρουν και την Νέα Υόρκη, να είναι τυχαία μεταξύ δύο οικογενειών και τίποτα άλλο.
Θέλω να πω, είναι πολύ περίεργο που αυτοί ξέρουν ο ένας το άλλον πριν βάλουν τις στολές. Σε αυτούς έκατσαν τα “στραβά” και έγιναν ότι έγιναν. Και τέλος αυτοί είναι που θα παλέψουν μεταξύ τους, για τους λόγους τους ο καθένας. Αυτό το τελευταίο δεν αναφέρεται μόνο στον Spider-Man και τον Green Goblin.
Παρόλα αυτά, η πλοκή είναι ωραία. Ο villain βγάζει νόημα, και αυτός και το τι θέλει να κάνει. Πάντα όμως και πάλι, κάτω από την οπτική ότι βλέπουμε μια comic μεταφορά. Ναι, οι “επιστημονικές” εξηγήσεις που βλέπουμε δεν βγάζουν και πολύ νόημα στην (οποιαδήποτε) κανονική επιστήμη. Όπως επίσης και κάποιες καταστάσεις που οι πρωταγωνιστές παίρνουν μέρος. Πχ. οι πολλαπλές επιθέσης (από διάφορους) εναντίον της MJ, που βγάζουν λίγο μάτι ότι είναι απλά και μόνο για να τη σώσει ο Spider-Man.
Οι ηθοποιοί Είναι ίσως ότι καλύτερο σε Αυτή την Ταινία!
Περνώντας στους ηθοποιούς να πούμε ότι όλοι κάνουν καλή δουλειά γι’ αυτό που έχουν να κάνουν. Ο Tobey Maguire ακόμα θεωρείται από πολλούς ο καλύτερος κινηματογραφικός Spider-Man. Ο Dafoe ΕΙΝΑΙ ο Green Goblin! Τρομερή δουλειά! Ο James Franco ενώ παίζει καλά σε αυτή την ταινία παρακάτω είναι που θα τον δούμε να “γίνεται” ο Harry που ξέρουμε από τα comics 100%. Η Kirsten Dunst είναι πολύ καλή στο ρόλο της αγάπη του Spider-Man. Κάποιες φορές όμως λίγο κάτι μου κάνει και τη χάνω… Γενικά όμως είναι πολύ καλή, και φαίνεται αυτό το παιχνίδι που έχει με τον Peter στο ποιος έχει το πάνω χέρι “στη σχέση τους”.
Πριν πάμε παρακάτω να πω για τον J.K. Simmons. Αν ο Dafoe EINAI o Goblin, δεν ξέρω πως να περιγράψω τον Simmons στο ρόλο του John Jonah Jameson! Η δουλειά του ηθοποιού, σε συνεργασία με το πως θέλει ο σκηνοθέτης τον χαρακτήρα του, είναι απλά ΘΕΪΚΗ!
Γενικά αποφεύγω στα κείμενα μου να λέω τόσο μεγάλες κουβέντες αλλά δεν ξέρω πως αλλιώς να το περιγράψω. Και οι δύο ηθοποιοί έχουν κάνει τρομερή δουλειά στους ρόλους τους. Ο Dafoe με το να σου περάσει τον διπλό χαρακτήρα του Norman/Goblin και ο Simmons την “τρέλα” που κουβαλάει ο JJJ των comics. Απλά είναι και οι δύο απόλαυση σε αυτό που βλέπεις και ακούς.
Ακόμα ένα παραπάνω που δείχνει το πόσο πολύ αγαπούν αυτούς τους ρόλους είναι και το Spider-Man: No Way Home. Και οι δύο εκεί “έδωσαν τα ρέστα τους”. Είναι σαν να μην πέρασε μία μέρα από τότε που πρωτόεπαιξαν αυτούς του χαρακτήρες σε αυτή την ταινία που βλέπουμε εδώ σήμερα. Αυτό και τέλος. Πάμε στα άλλα.
Τεχνικά:
Μουσικά έχουμε κάτι το καλό στην παραγωγή. Πολύ ωραία θέματα που σου μένουν. Θα μπορούσα να πω πολύ άνετα ότι έχουμε να κάνουμε με ταινία που παίρνει πολύ τον εαυτό της στα σοβαρά σε αυτό το θέμα. Βέβαια όσον αφορά το τι γίνεται μόνο μέσα στην ταινία γιατί το OST της έχει και κάτι άκυρα Punk-Rock-whatever κομμάτια που μόνο με τον Spider-Man δεν κολλάνε!
Τα εφέ είναι πολύ καλά σε όλους τους τομείς. Στα πρακτικά εφέ η δουλειά που έχει πέσει είναι μεγάλη. Τα σκηνικά όπου η κάμερα τραβάει τον Tobey με ανάποδες λήψεις κτλ. για να φαίνεται ότι κολλάει σε κάποια επιφάνεια είναι πολλά. Αυτό σε συνδυασμό με την καλή δουλειά του ηθοποιού μας δίνει την ψευδαίσθηση ότι όντως βλέπουμε τον Spider-Man. Στα πρακτικά έχουμε και τις στολές που είναι πολύ ωραίες, αν και λίγο παρατραβηγμένες. Eιδικά του Spider-Man. Επίσης είναι ωραία και τα πλάνα που έχουν τραβηχθεί κανονικά και δείχνουν κάποιο “SuperHero σκηνικό”. Θέλω να πω, ότι σήμερα πιθανώς τα περισσότερα από αυτά θα ήταν CGI. Τότε όμως κάτι τέτοιο ήταν αρκετά ακριβό. Έτσι έχουν κάνει πολλά από αυτά πρακτικά βοηθώντας έτσι την “αληθοφάνεια” της ταινίας αυτής.
Στα CGI δεν έχω πολλά να πω. Είναι παλιά ταινία σίγουρα. Για κάποιο λόγο όμως κρατάνε ακόμα καλά. Τώρα δεν ξέρω αν είμαι εγώ που το βλέπω αυτό. Είχα δει την ταινία από τότε στο σινεμά οπότε το μάτι μου έχει συνηθίσει στο να βλέπει αυτά τα CGI εδώ και δεν μου φαίνονται τόσο άσχημα. Δεν γνωρίζω όταν κάποιος νεότερος τα δει σήμερα αν θα έχει την ίδια αντίδραση. Κακά δεν είναι σίγουρα. Είναι πολύ, πολύ καλά για την εποχή τους. Απλά για εμένα κρατάν ακόμα. Για κάποιον άλλον ίσως όχι και θα το καταλάβω αυτό. Όντως βλέπεις που και που το “ψέμα” αλλά δεν είναι όπως άλλες παράγωγες. Παράγωγες και του σήμερα θα μπορούσα να πω…
Όταν ξέρεις να φτιάχνεις Καλές Σκηνές στην Ταινία σου:
Λίγο πριν κλείσω με τα τεχνικά να πω και για κάτι που λίγες φορές έχω μιλήσει στα SuperHero Archives. Αυτό έχει να κάνει με τις σκηνές γενικά. Είναι τόσο ωραία δουλεμένες όλες, σχεδόν, σε κάθε σημείο. Δεν μιλάω μόνο οπτικά αλλά και πληροφοριακά. Δηλαδή ο σκηνοθέτης και ο σεναριογράφος έχουν δουλέψει πολύ την κάθε πληροφορία που θα πάρεις από τη σκηνή. Υπάρχουν σκηνές που σου δίνουν πολύ όμορφα και φυσικά ότι θέλει ο δημιουργός να ξέρεις για να πας παρακάτω χωρίς να φαντάζουν απλά “μπλα-μπλα” που γράφω σε άλλα κείμενα. Ακόμα, ακόμα υπάρχουν σκηνές που σου δίνουν τρεις, τέσσερις και πέντε πληροφορίες που πρέπει να ξέρεις με τους χαρακτήρες απλά να κάνουν αυτό που πρέπει να έκαναν αν ήταν “πραγματικοί άνθρωποι”.
Αυτό το τελευταίο είναι ακόμα μια “μπηχτή” στο “θεϊκό” Snyder’s Cut και τις ταινίες γενικά του σήμερα. Δεν χρειάζεσαι τέσσερις ώρες ταινία για στήσεις την πλοκή σου. Δεν χρειάζεσαι τέσσερις ώρες ταινία για να μας γνωρίσεις τους χαρακτήρες σου. Και πάνω από όλα, δεν χρειάζεσαι τέσσερις ώρες ταινία για να μας πεις μία ιστορία με αρχή, μέση, τέλος, που όλα να βγάζουν νόημα και τίποτα να μην μοιάζει τρύπα στο σενάριο! Με λίγα λόγια, δουλειά χρειάζεται, “δεν θέλει χρόνο, θέλει τρόπο”! Αυτό είναι και η μαγεία του κινηματογράφου και στην εξιστόρηση γεγονότων μέσω αυτού του μέσου.
Επίλογος:
Όπως καταλαβαίνετε η ώρα μου με την ταινία πέρασε “νεράκι”. Δεν ξέρω πως έφαγα δύο ώρες σε αυτή και άνετα την ξανάβλεπα! Το ίδιο να κάνετε και εσείς. Δεν έχεις τίποτα να χάσεις. Ίσα-ίσα που θα δεις και μία καλή ταινία αλλά και μία καλή SuperHero ταινία, όπως ήξεραν να κάνουν τότε. Τότε που δεν υπήρχε η μανιέρα και το εργοστάσιο να βγάζει τις “ίδιες” SuperHero movies με άλλους πρωταγωνιστές! Πάμε για το δεύτερο τώρα που (λένε ότι) είναι ακόμα καλύτερο!
ΥΓ. Όλο το κείμενο είναι σαν ένα “love letter” μπορείς να πεις στην εποχή αυτή και στα Spider-Man του Sam Raimi αλλά θέλω να κάνω ένα disclaimer εδώ. Εγώ προσωπικά αγαπώ αυτή την ταινία όσο λίγες για πολλούς λόγους. Ήδη έχω γράψει την ιστορία μου με την απόκτηση του DVD της σαν τότες στο κείμενο για το No Way Home.
Θέλω όμως εδώ να πω πως ελπίζω ότι γράφω από πάνω να μην είναι απλά τα γυαλιά της νοσταλγίας. Δεν είμαι κριτικός κινηματογράφου. Δεν έχω σπουδάσει κάτι που να έχει να κάνει με τον κινηματογράφο. Είμαι απλά ένα θεατής που αγαπά το μέσο και τους SuperHeroes. Έτσι βλέπω και λέω την άποψη μου γι’ αυτές τις ταινίες. Θέλω να πιστεύω ότι το ίδιο έκανα και εδώ.
Απλά βάζω αυτό το ΥΓ/disclaimer γιατί μπορώ να ακούσω και να συζητήσω τα κακά που μπορεί να έχει η ταινία. Κακά που μπορεί να βρει κάποιος πιο νέος (ή και όχι) που θα την δει σήμερα για πρώτη φορά. Εγώ όμως ότι γράφω εδώ είναι πράγματα που πραγματικά τα πιστεύω (όπως πάντα) και πραγματικά κάνουν την ταινία το “10 το καλό” για εμένα σε αυτό που θέλει να κάνει! Σε δημιουργίες σαν και αυτές είναι που “πατάμε” εμείς που κράζουμε που και που τις καινούργιες SuperHero ταινίες. Γιατί πολύ ήρεμα και χαλαρά, αν ο Sam Raimi (με την ομάδα και τους ηθοποιούς του) μας έδωσε αυτό το αποτέλεσμα το 2002 δεν υπάρχει δικαιολογία να μην μπορεί κάποιος άλλος να μας δώσει το ίδιο (ή και καλύτερο) σήμερα. Σε ένα “σήμερα” με όλες αυτές τις παραπάνω “ευκολίες” και τα μέσα που υπάρχουν στην δημιουργία μιας τέτοιας ταινίας!
